Stinzeplanten op IJsselhoeven
Door corona zijn velen van ons de schoonheid van onze eigen tuin en leefomgeving extra gaan waarderen. Nu de winter voorbij lijkt en het voorjaar op komst is, zien we de eerste planten al opkomen. Stichting IJsselhoeven besteedt de komende tijd aandacht aan een bijzondere groep vroegbloeiers die op een uitbundige manier vertellen dat de winter voorbij is: stinzeplanten.
Stinzeplanten is een verzamelnaam voor een groep bijzondere voorjaarsbloeiende planten. Bekende voorbeelden zijn het sneeuwklokje en de boerenkrokus. Stinzeplanten zijn bol-, knol- en wortelgewassen die vanaf circa de 16e eeuw van buiten Nederland zijn ingevoerd en daarna zijn verwilderd. Ze werden aangeplant op bijvoorbeeld boerenerven, bij buitenplaatsen en kastelen en in kloostertuinen. De oorspring van de naam stinzeplant ligt in Friesland waar oude landhuizen ‘stinzen’ worden genoemd.
Ook erven van IJsselhoeven zijn verfraaid met stinzeplanten. De aanplant kreeg aan het eind van de 18e eeuw een grote impuls door de opkomst van de Engelse tuin. Stinzeplanten zijn niet alleen mooi maar hebben door hun oorsprong en verwildering cultuurhistorische en ecologische waarde. En zijn dus het ontdekken en behouden waard!
Door foto’s, filmjes en verhalen laten we u genieten van bloeiende stinzeplanten in de IJsselvallei. Zo vergroten we ook de kennis over en betrokkenheid bij deze bijzondere planten. We hopen ook meer inzicht te krijgen in de verspreiding op IJsselhoeven en in de IJsselvallei. Daarom vragen we u om foto’s te sturen van stinzeplanten op uw eigen erf of in uw eigen omgeving. Zo krijgen we een eerste inventarisatie van de soorten en plekken waar stinzeplanten te vinden zijn. In het najaar organiseren we een lezing waarbij we alle verkregen informatie betrekken.
De stinzeplant die we deze week als eerste aan u voorstellen is één van de eerstbloeiende. Al vóór de sneeuwval van de afgelopen weken was de bloem te zien. Pas aan het einde van de bloei verschijnen de bladeren. Oorspronkelijk is dit een bosplant uit de Zuid-Europese bergen die al in de 16e eeuw in Nederland is ingevoerd als sierplant. De plant groeit vooral in de lichte schaduw van loofbomen in bossen en bij buitenplaatsen en produceert ook nectar. Wanneer de buitentemperatuur boven de 12-13 graden uitkomt bezoeken de eerste bijen en hommels de plant op zoek naar verse pollen.
De naam van deze bijzondere stinzeplant kunt u horen in dit bijzondere filmpje van vorige week in de sneeuw:
Bloeit deze of andere stinzeplanten ook op uw erf of in uw omgeving? Laat het ons weten en stuur ons uw foto’s en verhalen naar stinzeplanten [at] ijsselhoeven.nl
Volgende week foto’s en aandacht voor een nieuwe bijzondere stinzeplant.
Willemien Hartmans en Maaike van der Veen
